🧾 Wprowadzenie
Rozliczając PIT-38 w Polsce, możesz odliczyć określone koszty związane z inwestycjami — to obniża Twój dochód do opodatkowania i zmniejsza podatek od zysków kapitałowych (19%).
Ten przewodnik wyjaśnia, czym są koszty uzyskania przychodu, jak je obliczyć i jak poprawnie wykazać je w formularzu PIT-38.
💡 Co to są koszty uzyskania przychodu?
Koszty uzyskania przychodu to wszystkie wydatki bezpośrednio związane z osiągnięciem przychodu z inwestycji.
Zaliczamy do nich m.in.:
- Cenę zakupu akcji, ETF-ów lub kryptowalut
- Opłaty transakcyjne i prowizje maklerskie
- Koszty przewalutowania (jeśli występują)
- Podatki od transakcji (np. opłaty skarbowe)
⚠️ Uwaga: Miesięczne opłaty za prowadzenie rachunku maklerskiego nie są kosztem, chyba że są powiązane z konkretną transakcją.
🧮 Przykład: Obliczanie kosztów dla transakcji akcji
Załóżmy następujące transakcje:
| Data | Zdarzenie | Kwota (EUR) | Szczegóły |
|---|---|---|---|
| 1 lutego 2024 | Zakup 10 akcji po €100 | €1 000 | €2 prowizji |
| 15 czerwca 2024 | Sprzedaż 10 akcji po €120 | €1 200 | €2 prowizji |
Krok 1: Przelicz na PLN wg kursu NBP
- Data zakupu (kurs z 31 stycznia 2024): 4,35 PLN/EUR
- Data sprzedaży (kurs z 14 czerwca 2024): 4,45 PLN/EUR
Krok 2: Oblicz przychód i koszt
| Typ | EUR | Kurs | PLN |
|---|---|---|---|
| Sprzedaż (przychód) | €1 200 | 4,45 | 5 340 |
| Zakup (koszt) | €1 000 | 4,35 | 4 350 |
| Prowizja (zakup) | €2 | 4,35 | 8,70 |
| Prowizja (sprzedaż) | €2 | 4,45 | 8,90 |
Łączny koszt = 4 350 + 8,70 + 8,90 = 4 367,60 PLN
Przychód = 5 340 PLN
Zysk = 5 340 − 4 367,60 = 972,40 PLN
Podatek = 19% × 972,40 = 184,76 PLN
🧾 Rozliczenie w PIT-38
W formularzu PIT-38:
- Pole 22 – Przychód (suma ze sprzedaży) = 5 340 PLN
- Pole 23 – Koszty (odliczalne) = 4 367,60 PLN
- Pole 26 – Zysk = 972,40 PLN
⚠️ Najczęstsze błędy
- ❌ Pominięcie prowizji maklerskich.
- ❌ Użycie bieżącego kursu zamiast kursu NBP z dnia poprzedzającego transakcję.
- ❌ Wykazanie przychodu bez kosztów (nadpłata podatku).
✅ Wskazówki końcowe
- Zawsze zapisuj kurs NBP dla każdej daty transakcji.
- Prowadź dokładny rejestr transakcji z kwotami i opłatami.
- Używaj arkusza kalkulacyjnego do śledzenia kosztów i przychodów.
- Przechowuj wyciągi maklerskie przez 5 lat jako dokumentację.
Poprawne rozliczenie kosztów pozwala znacząco obniżyć podatek w PIT-38.